اخلاق- از سه گانه اخلاق قانون آزادی

اخلاق قانون آزادی

چه هست و چه نیست

مجموعه سه سخنرانی

سخنران:

ابراهیم صحافی، پژوهشگر تاریخ اندیشه و شارح آثار دکتر سید جواد طباطبائی

شرح سخنرانی های سه گانه:

اخلاق قانون آزادی

یک دانش چه فلسفی و چه از جنس علوم تجربی برای اینکه واقعا دانش باشد و زیست انسانی را ارتقا دهد نیاز به دو پایه دارد، اول موضوع و عین خارجی، و دوم دستگاه مفاهیم برای توضیح آن.

برای مفاهیم و مشخص کردن و انتقال آنها از واژه ها استفاده میشود، بسیاری وقتها از یک مجموعه واژه همزمان هم برای محاوره و مکالمه روزمره استفاده میشود و هم برای انتقال مفاهیم یک دانش. همچنین خود مفاهیم هم در طول زمان و هم بسته به تحولات جوامع دچار تحول در مضمون میشوند.

استفاده از معنی محاوره ای و یا عدم توجه به تحول مضمون مفاهیم یعنی تغییرات یک مفهوم در زمان، این مفاهیم را از درون تهی میکند و حتی در بسیاری مواقع زیانبار، عامل سو استفاده یا فاجعه آفرین میشوند.

از مهمترین این مفاهیم که دچار این آفت و پرتگاه میشوند مفاهیم اخلاق، قانون و آزادی هستند که به یکدیگر نیز مربوط هستند.

یا در مورد قانون گفته میشود قانون خیلی خوب است ما باید قانون مدار باشیم، باید نمایندگانی را آزادانه به مجالس بفرستیم و آنها قوانینی تصویب کنند و ما متکی به آن قوانین باشیم. که این مکالمات ربطی به روح و مفهوم قانون و چیستی و کارکرد آن ندارد.

یا در مورد آزادی که در مکالمات مبهم روزمره یا شعارها تکرار میشود، مثلا آزادی یعنی اینکه ما در بند نباشیم، اختیار عملی را داشته باشیم، از جنبه دیگر اینکه ما از تعلقات دنیوی رها شویم و در عالم عرفان عاشقانه یا زاهدانه آزاده و رها شویم. بنابر این باید فهمید که اخلاق قانون آزادی همان اخلاق قانون آزادی که گفتگو میکنیم نیستند. و برای جلوگیری از پرت شدن در این مهلکه باید مفهوم و مضمون مفاهیم و تحول مضمون این مفاهیم را درک کرد.

این سری مبحث سه گانه این مهم را روشن میکند.